Aktualności z dziedziny prawa żywnościowego

Nasz nowy komentarz dotyczący oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych już wydany! (wyd. Wolters Kluwer)

Publikacja jest pierwszym na polskim rynku wydawniczym opracowaniem na temat zasad stosowania oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych odnoszących się do żywności, tj. wszelkich komunikatów informujących konsumentów o właściwościach odżywczych lub zdrowotnych środków spożywczych.

Biorąc pod uwagę, że regulacja w tym obszarze, ustanowiona w rozporządzeniu (WE) nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności, stanowi jedno z najbardziej kontrowersyjnych i skomplikowanych unormowań z zakresu prawa żywnościowego przyjętych kiedykolwiek w Unii Europejskiej, autorzy zdecydowali się na jej omówienie w formie komentarza do ww. rozporządzenia. Taka forma ma zapewnić kompleksowość opracowania, gwarantując jednocześnie systemowe ujęcie omawianej materii.

Autorzy to praktycy na co dzień zajmujący się doradztwem prawnym dla podmiotów działających na rynku spożywczym. Dzięki temu książka w dużym stopniu ma charakter poradnika. Zawiera objaśnienia i interpretacje przepisów prawnych zilustrowane praktycznymi przykładami, orzecznictwem sądów krajowych i europejskich, zwłaszcza Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, dodatkowo opatrzone opiniami polskiej i zagranicznej doktryny.

Wyrok NSA dotyczący określenia "domowy smak" wywołał falę komentarzy w prasie.

Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, że zawarcie informacji na etykiecie środka spożywczego, w którego składzie zawarte są dodatki do żywności, w postaci "domowy smak" może być czynnikiem wprowadzającym konsumenta w błąd. 

„Oznakowanie na opakowaniu powinno odzwierciedlać w sposób rzetelny deklarowany przez producenta skład artykułu spożywczego i nie pozostawiać żadnych wątpliwości co do jego właściwości” – podkreślił NSA.

Każdy kraj powinien samodzielnie określić rekomendowane wielkości spożycia ryb na podstawie oceny ryzyka obecności metylortęci – opiniuje EFSA.

Spożywanie dużej ilości ryb jest wskazane ze względu na posiadane przez nie wartości odżywcze. Jednakże ryby mogą zwierać metylrtęć, która jest bardziej toksyczna niż sama rtęć.

Badania sugerujące, że spożycie soli wiążę się z mniejszym ryzykiem dla osób starszych budzą kontrowersje wśród naukowców.

Opublikowane ostatnio w JAMA Internal Medicine badania sprawdzające zależności pomiędzy spożyciem soli a chorobami serca i śmiertelnością w różnych grupach wiekowych wykazały, że taki związek jest mniej zauważalny dla osób starszych.

Opublikowano przepisy zmieniające ustawę o rolnictwie ekologicznym.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 1 pkt 12 i 14 oraz art. 3, które wchodzą w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.

Nowe rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych.

Opublikowano rozporządzenia, w których dopuszczono oraz odmówiono udzielenia zezwolenia na stosowanie oświadczeń zdrowotnych dotyczących żywności innych niż odnoszących się do zmniejszenia ryzyka choroby oraz rozwoju i zdrowia dzieci.

Kolejna ważna data dotycząca sytuacji prawnej konsumenta.

25 grudnia 2014 r. zaczęła obowiązywać Ustawa o prawach konsumenta wprowadzająca szereg zmian. Wiele z nich dotyczy sprzedaży przez internet.

Opublikowane zostało Rozporządzenie Ministra Rolnictwa I Rozwoju Wsi z dnia 15 grudnia 2014 r. w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji produktów mięsnych wędzonych w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów zanieczyszczeń wielopierścieniowymi węglowodorami aromatycznymi (WWA).

Zgodnie z treścią rozporządzenia „Do dnia 31 sierpnia 2017 r. zezwala się na produkcję i prowadzanie na rynek, wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, produktów mięsnych wędzonych wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez udziału środków aromatyzujących dymu wędzarniczego.”

Komisja Europejska, w związku z początkiem obowiązywania rozporządzenia 1169/2011, opublikowała kilka dokumentów mających za zadanie ułatwienie zrozumienia nowych regulacji podmiotom działającym na rynku spożywczym oraz konsumentom.

Wspólnik Centrum Prawa Żywnościowego - Daniel Szostek 10 grudnia 2014r. wziął udział w konferencji szkoleniowej "Znakowanie mięsa i jego przetworów w świetle rozporządzenia nr 1169/2011" zorganizowanej przez Związek Polskie Mięso i przeprowadził wykład pt. " Urzędowe kontrole żywności na tle praw przedsiębiorcy".

Nowe przepisy dotyczące informowania konsumentów (Rozporządzenie 1169/2011) nie doprowadziły do dużych zmian w składach produktów.

Duże obawy towarzyszyły producentom oleju palmowego. W świetle nowych regulacji, które wchodzą w życie już w tym tygodniu, producenci żywności będą obowiązani podawać na etykietach konkretny rodzaj oleju użytego w środku spożywczym.

Jednakże nie nastąpiło masowe odejście od oleju palmowego w produkcji, więc wytwórcy żywności nie obawiają się odwrotu konsumentów.

Opublikowano rozporządzenie wykonawcze komisji (UE) NR 1295/2014 z dnia 4 grudnia 2014 r. zmieniające załącznik I do rozporządzenia (WE) nr 669/2009 w sprawie wykonania rozporządzenia (WE) nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zwiększonego poziomu kontroli urzędowych przywozu niektórych rodzajów pasz i żywności niepochodzących od zwierząt.

Jak czytamy w preambule „Występowanie oraz znaczenie niedawnych incydentów związanych z żywnością zgłaszanych poprzez system wczesnego ostrzegania o niebezpiecznej żywności i paszach, ustalenia wynikające z kontroli przeprowadzonych przez Biuro ds. Żywności i Weterynarii w państwach trzecich oraz kwartalne sprawozdania dotyczące przesyłek pasz i żywności niepochodzących od zwierząt, przedkładane Komisji przez państwa członkowskie zgodnie z art. 15 rozporządzenia (WE) nr 669/2009, wskazują na potrzebę dokonania zmiany wykazu.”

Rozporządzenie stosuje się od dnia 1 stycznia 2015 r.

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi informuje, iż podjęte zostały prace w celu przygotowania wykazu krajowych laboratoriów urzędowych na potrzeby rolnictwa ekologicznego.

Do dnia 18 grudnia 2014 r. laboratoria mogą złożyć wniosek do MRiRW o uznanie laboratorium za krajowe laboratorium urzędowe.

Laboratorium musi spełniać wymogi określone w art. 12 rozporządzenia nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. Urz. UE L 165 z 30.04.2004, str. 1, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 45, str. 200).

EFSA zaktualizowała swoje stanowisko w sprawie alergenów.

Powodem tego była publikacja najnowszych danych dotyczących częstości występowania alergii pokarmowych w Europie.

Panel zajmujący się produktami dietetycznymi, odżywczymi oraz alergenami (NDA) oszacował, że alergie pokarmowe dotyczą około 1 % populacji Europy, zarówno dorosłych jak i dzieci. Trudno jest odnieść wyniki na poziom poszczególnych krajów członkowskich ze względu na różnice populacyjne.

EFSA podała, że około 75% reakcji alergicznych wśród dzieci spowodowanych jest przez jajka, orzechy oraz mleko i ryby. Wśród dorosłych natomiast główną przyczyną niepożądanych reakcji są owoce – m. in. Jabłka, wiśnie, truskawki, migdały i warzywa – m. in. Seler, marchew oraz aromatyczne zioła oraz orzechy.

Zmiana przepisów podatkowych, która miała na celu zachęcić detalistów do przekazywania żywności na rzecz banków żywności w znacznym stopniu przyczyniła się do poprawy sytuacji tych banków.

Jednakże w dalszym ciągu zbyt mało sklepów jest zaangażowanych w akcję pomocową. Głównie największe sieci handlowe regularnie przekazują żywność do banków.

Sieci franczyzowe tłumaczą, że decyzję o przekazaniu produktów musi być podjęta na poziomie każdej pojedyńczej jednostki - właściciele marki nie mogą odgórnie nakazać dokonywania przekazań. Jedyne co mogą robić, to prowadzć kampanią promocyjną wśród swoich partnerów.

Prezydent podpisał nowelizację ustawy o IJHARS.

Znowelizowana ustawa wejdzie w życie 13 grudnia 2014 r. Nowelizacją uchylono niektóre deficnicje oraz przepisy dotyczące znakowania żywności. Powodem tego jest wprowadzenie odpowiednich zapisów bezpośrednio do prawa unijnego.

Zmieniono także przepisy dotyczące klasyfikacji tusz wołowych.

Naukowcy postulują, aby wprowadzić obligatoryjne ograniczenie zawartości soli w żywności. 

Jednym z głównych agrumentów jest ten mówiący, że koszty opieki zdrowotnej, a w szczegółności koszty leczenia chorób serca, będą znacznie niższe.

Oszczędności zgoramadzone w ten sposób mają być wyższe aniżeli koszty, które musiałby ponieść sektor prywatny - konieczność opracowania nowych receptur produktów oraz koszty wytworzenia nowych formatów etykiet, oraz sektor publiczny - utworzenie odpowiednich regulacji prawnych oraz wprowadzenie ich w życie.

21 listopada 2014 r. na zlecenie Biura Rezerw Żywnościowych, Agencji Rezerw Materiałowych, przeprowadziliśmy szkolenie pt.: „Urzędowa kontroli żywności”.